Wanneer krijg je overwaarde uitbetaald op je rekening?

Je huis is verkocht, de champagne is ontkurkt en de verhuisdozen staan klaar, maar wanneer komt dat geld nu echt op je bankrekening? Je rekent misschien al op de overwaarde voor de aankoop van een nieuwe woning, een verbouwing of als financiële buffer. Toch is het bedrag niet meteen beschikbaar.

Ik krijg deze vraag vaak en eerlijk gezegd is het antwoord vaak iets minder vanzelfsprekend dan je denkt. Veel mensen zijn verrast door het proces. Hoe komt de overwaarde eigenlijk vrij, en wanneer kun jij erover beschikken?

In dit blog neem ik je stap voor stap mee door het proces. Ik leg uit wat er bij de notaris gebeurt, welke factoren de tijd beïnvloeden en hoe je kunt zorgen voor een snelle afwikkeling.

In het kort: Wanneer krijg je overwaarde uitbetaald op je rekening?

Na de notariële overdracht ontvang je de overwaarde meestal binnen enkele werkdagen op je rekening. De notaris stort de verkoopprijs eerst op zijn derdenrekening, lost daarmee jouw hypotheek af en keert het resterende bedrag (de overwaarde) aan je uit nadat alle formaliteiten zijn afgerond. In de praktijk staat het geld vaak binnen 1 tot 3 werkdagen na de overdracht op je rekening. Let op: valt de overdracht op een vrijdag of vlak voor een feestdag, dan kan het door het weekend iets langer duren voordat het geld bij je is.

Waarom is het belangrijk om te weten wanneer de overwaarde wordt uitbetaald?

Je wilt niet voor verrassingen komen te staan in een periode waarin veel veranderingen plaatsvinden. Zeker als je doorstroomt naar een nieuwe woning of plannen hebt voor een verbouwing, is goede financiële planning cruciaal. Pas als je weet wanneer je overwaarde vrijkomt, kun je rekenen op dat bedrag voor je volgende stappen. Misverstanden of verkeerde verwachtingen kunnen leiden tot stress of zelfs vertraging bij de aankoop van je volgende huis. Door dit proces goed te begrijpen, voorkom je onnodige zorgen en kun je je plannen optimaal regelen.

Wat is overwaarde precies (en waarom komt het niet direct op je rekening)?

Overwaarde is het positieve verschil tussen de verkoopprijs van je woning en de resterende hypotheekschuld. Stel dat jouw huis €300.000 waard is en je hypotheek nog €250.000 bedraagt; dan heb je €50.000 overwaarde. Dit bedrag komt echter niet automatisch bij jou terecht. De opbrengst van de verkoop loopt via de notaris en diens derdenrekening. De koper stort de koopsom eerst op de derdenrekening van de notaris.

Vervolgens gebruikt de notaris dit geld om je hypotheek af te lossen. Uit de aflosnota blijkt hoeveel je nog moet betalen, en dit bedrag betaalt de notaris direct aan je bank. Ook eventuele andere kosten of openstaande schulden worden verrekend. Pas wanneer alle verplichtingen zijn voldaan, blijft het restantbedrag over. Dit resterende bedrag keert de notaris aan jou uit. Dat is de werkelijke overwaarde, maar je ziet het pas op je rekening nadat de notaris de hypotheek en alle andere lasten heeft afgewikkeld.

Wanneer wordt de overwaarde uitbetaald na de verkoop?

Gemiddeld staat je geld binnen 1 tot 3 werkdagen na de notariële overdracht op je rekening. Zodra de leveringsakte is ingeschreven bij het Kadaster en de notaris heeft gecontroleerd dat alles klopt (geen nieuwe hypotheken of beslagen op de woning), kan hij de koopsom uitbetalen. Vaak kan dit nog dezelfde dag of binnen een paar dagen na inschrijving gebeuren.

Toch zijn er altijd factoren die het iets kunnen vertragen. Passeert de overdracht op een vrijdag, dan volgt het weekend en duurt het iets langer voordat het geld bij jou is. Ook rond feestdagen kan de verwerking een extra dag in beslag nemen. Maar in de meeste gevallen kun je binnen enkele werkdagen op het geld rekenen, mits alle stukken op orde zijn.

Wat als je direct een nieuwe woning koopt?

Koop je na de verkoop van je oude huis meteen een nieuwe woning, dan komt de overwaarde vaak niet eerst op je privérekening. De notaris zet het bedrag dan direct in als eigen inbreng voor de financiering van je nieuwe huis. Met andere woorden: de overwaarde wordt als het ware automatisch doorgeschoven naar je nieuwe hypotheek.

Dit heeft te maken met de bijleenregeling en hypotheekrenteaftrek: feitelijk moet je de overwaarde in je nieuwe hypotheek steken om in aanmerking te blijven komen voor volledige rentekorting. In de praktijk zorgt men er daarom vaak voor dat de hele overwaarde in de nieuwe woning wordt gestoken. Alleen het restant dat niet in de hypotheek gaat, krijg je later zelf vrij. Besef dus dat je de overwaarde feitelijk al gebruikt voor je nieuwe woning zodra de koop rond is.

Hoe werkt het bij het opnemen van overwaarde zonder verkoop?

Je kunt ook geld vrijmaken uit je huis zonder het te verkopen, bijvoorbeeld via een verzilverhypotheek, opeethypotheek of door je bestaande hypotheek te verhogen. Hierbij blijft het huis van jou, maar verhoog je de lening. Ook dit proces verloopt via de notaris: de bank en notaris moeten eerst alle documenten afronden en de hypotheek passeren. Het geld staat niet onmiddellijk op je rekening bij goedkeuring, maar komt vrij nadat de hypotheekakte is ondertekend en ingeschreven. Dit traject kost meestal enkele weken.

Welke kosten en stappen beïnvloeden de uitbetalingstijd?

Er zijn een aantal factoren die bepalen hoe snel je de overwaarde op je rekening krijgt. Dit zijn de belangrijkste die invloed hebben op de uitbetalingstijd:

• Bank/hypotheek
  De hypotheekverstrekker moet een aflosnota en royementsvolmacht aanleveren, zodat de notaris de resterende hypotheek kan aflossen. Het aanvragen en verwerken van deze stukken kan een paar dagen duren.
  
• Notarisplanning
  Notarissen betalen de koopsom meestal op werkdagen uit nadat alles is ingeschreven. Een overdracht op vrijdag kan dus vertragen vanwege het weekend. Ook staan notarissen soms volgepland, waardoor de betaling een of twee dagen later kan plaatsvinden.
  
• Openstaande kosten
  Bij verkoop van een appartement moet de notaris bijvoorbeeld eerst openstaande servicekosten of VvE-bijdragen verrekenen. Dit kan weken extra tijd kosten. Bij woningen gaat het meestal sneller, maar zorg ervoor dat alle kosten zijn afgewikkeld voordat je met je overwaarde rekent.
  
• Compleetheid documenten
  Ontbreekt er een belangrijk document, zoals een geldig ID of de volledig ondertekende koopakte, dan kan de notaris niet uitbetalen. Zorg dat alles op tijd ingeleverd is. Een gemist document kan het hele proces vertragen.

Hoe kun je zelf zorgen dat het uit laten betalen van de overwaarde zo snel mogelijk gaat?

Wil je dat het bedrag zo snel mogelijk op je rekening staat? Met deze tips kun je het proces versnellen en vertraging voorkomen:

Vraag de notaris om een verwachte uitbetaaldatum

Informeer bij de notaris wanneer je het geld ongeveer kunt verwachten en vraag om een schriftelijke bevestiging. Zo kun je hierop plannen.

Regel op tijd een overbruggingskrediet

Koop je eerder een nieuwe woning dan dat je oude huis is overgedragen? Zorg dan dat je voor de overdracht met je hypotheekadviseur een tijdelijk krediet regelt. Zo kom je niet in de problemen als de overwaarde nog niet is gestort.

Houd rekening met weekenden en feestdagen

Plan de leveringsdatum bij voorkeur midden in de week. Vermijd overdrachten op vrijdag of vlak voor een feestdag om onnodige wachtdagen te voorkomen.

Maak een checklist voor de overdracht

Zorg dat alle stappen zijn afgehandeld vóór de notarisafspraak. Denk aan een afgeronde eindinspectie, geldige identiteitsbewijzen en volledig ondertekende koop- en hypotheekaktes. Een goede voorbereiding voorkomt vertraging.

Kan ik de overwaarde al gebruiken vóór de overdracht?

Nee, wettelijk mag dat niet. Het geld staat pas tot je beschikking nadat de notaris de overdracht heeft voltooid. Wil je in de tussentijd toch financieren, dan kun je denken aan een (kleinere) tijdelijke lening of overbruggingskrediet via je adviseur.

Wat als de koper de koopsom te laat betaalt?

Dan vertraagt jouw uitbetaling ook. De notaris wacht namelijk op de volledige betaling van de koopprijs. Houd contact met je makelaar en notaris, zodat je weet of en wanneer de betaling is binnengekomen.

Kan de bank het bedrag vasthouden?

Niet na een normale verkoop. De notaris betaalt juist automatisch de bank uit via de verkoopopbrengst. Alleen als er bijvoorbeeld een restantregeling zou zijn of bijzondere afspraken, kan er iets anders spelen. In de gebruikelijke situatie kun je ervan uitgaan dat er geen extra inhoudingen zijn.

Wat betekent dit voor jou?

Kort samengevat: de overwaarde van je verkochte huis staat meestal na 1 tot 3 werkdagen op je rekening, mits de overdracht bij de notaris is afgerond en alle verplichtingen (zoals hypotheekaflossing) zijn voldaan. Het bedrag komt vrij via de derdenrekening van de notaris. Pas als de hypotheek is afbetaald en alle kosten zijn verrekend, kan het resterende geld naar jouw bank worden overgemaakt.

Je weet nu dat het even duurt voordat je echt kunt beschikken over het geld en dat dit proces niet in jouw handen ligt, maar in die van de notaris en de bank. Zo kun je realistische financiële plannen maken voor je volgende woning, verbouwing of andere doelen. Houd goed contact met je adviseur en notaris, en zorg dat je goed voorbereid bent.